Novi izvještaj razotkriva ko je tokom agresije na Palestinu opskrbljivao Izrael naftom.
Nevladina organizacija Oil Change International objavila je opsežan izvještaj koji je izazvao snažne reakcije na summitu COP30 u Brazilu.
Dokument otkriva da je čak 25 država isporučivalo naftu Izraelu tokom rata u Pojasu Gaze, uprkos globalnim kritikama zbog razmjera stradanja civila i razornih posljedica koje je agresija ostavila na palestinsku teritoriju.
Prema nalazima, u periodu od novembra 2023. do oktobra 2025. godine, Izrael je primio 323 pošiljke sirove i rafinirane nafte, ukupnog volumena 21,2 miliona tona. Analizu tokova nafte izvela je istraživačka kompanija Data Desk, a rezultati ukazuju da je 70 posto sirove nafte dolazilo iz samo dvije zemlje – Azerbejdžana i Kazahstana. Time su ove države postale ključni energetski stub izraelske vojne mašinerije tokom najžešćih mjeseci sukoba.
Na listi najvećih izvoznika rafiniranih derivata nalaze se Rusija, Grčka i Sjedinjene Američke Države, dok su SAD jedine koje su Tel Avivu isporučivale JP-8, specijalno gorivo koje se koristi za pogon vojnih aviona. Upravo ta činjenica, navodi Oil Change International, pokazuje direktnu vezu između lanaca snabdijevanja fosilnim gorivima i oružanih operacija koje su decenijama oblikovale Bliski istok.
Organizacija je oštro poručila da su države koje su nastavljale opskrbljivati Izrael to činile “s punim znanjem o onome što se događa u Gazi”, pozivajući ih da prekinu, kako kažu, “svoje suučesništvo”. U saopštenju se naglašava da globalni sistem fosilnih goriva “ne samo da potiče ratove, nego i pomaže u održavanju nasilnih struktura koje omogućavaju masovna stradanja”.
Izvještaj je otvorio nova pitanja o etičkoj odgovornosti zemalja izvoznica energije, posebno u trenutku kada se svijet suočava s ubrzanim posljedicama klimatske krize. Aktivisti naglašavaju da je upravo ovaj slučaj drastičan primjer kako se fosilna goriva koriste kao političko i vojno oružje, a ne samo kao energent.
COP30, koji se bavi globalnim klimatskim politikama, neočekivano je postao i poprište rasprave o ulozi međunarodne zajednice u ratu u Gazi – i o tome koliko je današnji svijet, uprkos deklarativnim zalaganjima, i dalje duboko vezan za energente koji hrane konfliktne zone.
