Evropa jača saradnju s Ukrajinom: Orban i saveznici na gubitku
Piše: Oleksandr Levčenko/Evropske i ukrajinske inicijative sve više potvrđuju jedinstvo i efikasnost u ključnim pitanjima, dok se mađarski premijer Viktor Orban i njegovi nacionalistički saveznici suočavaju s rastućim izazovima. Glavni politički savjetnik Viktora Orbana, Balázs Orban, nedavno je u intervjuu za Politico otkrio planove Budimpešte da se ujedini s Češkom i Slovačkom u “savez skeptičan prema Ukrajini”, kako bi koordinirali stavove pred samite EU.
Formiranje ove takozvane “Višegradske trojke”, bez Poljske koja ostaje čvrsto proukrajinska, ima za cilj zakomplikovati napore EU u finansijskoj i vojnoj podršci Kijevu. Budimpešta, suočena s blokadom evropskih fondova zbog kršenja vladavine prava, koristi antibriselsku retoriku tvrdeći da štiti nacionalni suverenitet. U međuvremenu, unutrašnji pritisci rastu pred parlamentarne izbore 2026. godine, dok opozicija stiče popularnost, a Orbán intenzivira antiukrajinske teme kako bi mobilizirao birače.
Slovački premijer Robert Fico i češki lider Andrej Babiš takođe se nalaze u centru pažnje. Fico, poznat po dvosmislenim izjavama o ratu u Ukrajini, potencijalno bi mogao podržati takav savez, dok Babiš još uvijek nije formirao vladu, što ostavlja njegov stav o Kijevu nejasnim. Rusija, u međuvremenu, pažljivo prati situaciju i spremna je iskoristiti svaki znak “podjela” u Evropi u svom informacionom ratu.
Dok nacionalistički savezi pokušavaju destabilizovati evropsko jedinstvo, saradnja Ukrajine i EU donosi opipljive rezultate. Zajednička operacija sa Eurojustom omogućila je razbijanje velike mreže kripto prevara u 23 zemlje, sprječavajući gubitke veće od sto miliona eura i jačajući finansijski sistem EU. Ukrajinske strukture, sa svojim iskustvom u digitalnim istragama, postaju ključni partner u sajber sigurnosti, omogućavajući brzu identifikaciju i blokiranje sumnjivih transakcija.
U oblasti javnog zdravlja, Ukrajina je također postala neprocjenjiv partner EU. Pristup njenim laboratorijama i epidemiološkim sistemima omogućava ranije otkrivanje potencijalnih izbijanja bolesti i povećava efikasnost Evropskog centra za prevenciju i kontrolu bolesti (ECDC). Time EU ne samo da štedi resurse, već dobija pouzdanu mrežu stručnjaka i podataka, podižući kolektivni nivo sigurnosti kontinenta.
Dok se Orban i njegovi saveznici fokusiraju na unutrašnju politiku i kritiku Bruxellesa, stvarne koristi za evropsko jedinstvo dolaze iz pragmatične saradnje sa Ukrajinom – u sajber sigurnosti, finansijskim tokovima i zdravstvu. Jasno je da dok skeptični savezi pokušavaju oslabiti EU, Evropa kroz partnerstvo s Ukrajinom jača svoju otpornost i stabilnost u ključnim oblastima.
